خانواده درمانی نوعی مشاوره روانشناختی (روان درمانی) است که می تواند به اعضای خانواده کمک کند تا ارتباطات بین فردی و حل و فصل اختلافات را بهبود بخشد.
خانواده درمانی معمولا توسط یک روانشناس، روانپزشک یا درمانگر مجاز ارائه می شود. این درمانگران حداقل دارای مدرک فوق لیسانس هستند.
خانواده درمانی اغلب کوتاه مدت است. این ممکن است شامل همه اعضای خانواده یا فقط کسانی که می توانند یا مایل به شرکت در آن جلسات هستند باشند. برنامه درمان خاص شما بستگی به وضعیت خانواده شما خواهد داشت. جلسات خانواده درمانی می تواند به شما مهارت هایی را آموزش دهد تا ارتباطات خانوادگی را تقویت کند و حتی پس از اتمام جلسات درمانی، شما قادر به حل مشکلات به صورت موثر باشید.
خانواده درمانی می تواند به بهبود روابط شما با شریک زندگی، فرزندان و سایر اعضای خانواده کمک کند. شما ممکن است مسائل خاصی مانند مشکلات زناشویی یا مالی، درگیری میان والدین و کودکان و یا تاثیر سوء مصرف مواد یا بیماری روانی در کل خانواده را مورد بررسی قرار دهید.
در صورتی که در خانواده فردی مشکل روانی داشته باشد نیز اضافه بر درمانهای خانوادگی درمان فردی دریافت خواهد کرد و همچنین اعضای خانواده برای برقراری ارتباط بهتر با فرد دارای اختلال آموزش لازم داده خواهد شد.
به طور مثال:
خانواده درمانی به اعضای خانواده کمک کند در صورت اینکه همسر یک فرد مبتلا به بیماری روانی جدی مانند اسکیزوفرنیا در معرض ابتلا به اسکیزوفرنی باشد برای جلوگیری از این امر و دوری فرد از ابتلا به این بیماری آموزش داده میشود و اما فرد مبتلا به اسکیزوفرنیا باید با برنامه درمان فردی خود که ممکن است شامل داروها، درمان فردی یا سایر درمان ها باشد، تحت درمان باشد.
در مورد اعتیاد، خانواده می توانند در خانواده درمانی شرکت کنند، در حالی که فردی که اعتیاد دارد در درمان های ترک اعتیاد شرکت می کند. گاهی اوقات خانواده ممکن است در خانواده درمانی مشارکت داشته باشند، حتی اگر شخص مبتلا به اعتیاد به دنبال درمان خود نباشد.
خانواده درمانی می تواند در هر موقعیت خانوادگی که باعث استرس، غم و اندوه، خشم و یا درگیری می شود مفید باشد. این می تواند به شما و اعضای خانواده تان کمک کند تا یکدیگر را بهتر درک کنید و مهارت های مقابله ای را بیاموزند تا به یکدیگر نزدیک تر شوید.
اغلب در صورت بروز مشکلی در زندگی شخصی اطرافیان از دید خودشان به شما مشورت میدهند ولی راهکار درست مشورت با یک درمانگر خانواده میباشد.
قبل از برنامه ریزی جلسات با یک درمانگر، در نظر بگیرید که آیا درمانگر مناسب خانواده شما خواهد بود. در اینجا چند فاکتور برای بررسی این سوال وجود دارد که میتوانید از درمانگران بپرسید:
سطح تحصیلات؟ آیا شما توسط دولت مجوز دارید؟ آیا شما سازمان نظام روانشناسی یا سایر سازمان های حرفه ای معتبر هستید؟ آیا شما در روانکاوی خانوادگی آموزش ویژه ای دارید؟ تجربه شما با نوع مشکل خانواده من چیست؟
محل و در دسترس بودن دفتر شما کجاست؟ ساعات اداری شما چیست؟ آیا در موارد اضطراری در دسترس هستید؟
طول و تعداد جلسات چه مدت است؟ اغلب جلسات برنامه ریزی شده است؟ چند جلسه باید انتظار داشته باشم؟
هزینه ها برای هر جلسه چقدر است؟ آیا نیاز به پرداخت هزینه کامل از پیش وجود دارد؟ سیاست شما در جلسات لغو شده چیست؟
چه انتظاری دارید؟
خانواده درمانی به طور معمول چندین اعضای خانواده را برای جلسات درمان همراه می کند. با این حال، هر یک از عضای خانواده نیز ممکن است احتیاج به مشاوره به صورت جداگانه داشته باشند.
جلسات معمولا حدود 50 دقیقه تا یک ساعت طول می کشد. خانواده درمانی اغلب کوتاه مدت است - معمولا در حدود 12 جلسه. با این حال، تعداد جلسات و ساعات مورد نیاز بستگی به وضعیت خاص خانواده شما و توصیه های متخصص دارد.
در طول درمان خانواده، می توانید:
توانایی خانواده درمانگر در حل مشکلات را بررسی کنید و افکار و احساسات خود را به صورت مولد بیان کنید.
کاوش نقش های خانوادگی، قوانین و الگوهای رفتاری برای شناسایی مسائلی که به درگیری کمک می کنند ، و راه های کار کردن از طریق این مسائل
شناسایی نقاط قوت خانواده خود، مانند مراقبت از یکدیگر و شناخت ضعف ها، مانند مشکل در اعتماد به یکدیگر و ...
مثال: افسردگی
در خانواده ای یکی از فرزندان دچار افسردگی است، خانواده شاید این افسردگی را درک نکنند و حتی آگاهی نسبت به آن نداشته باشند و یا اینکه بهترین راه برای ارائه حمایت به فرزندشان را ندانند. اگرچه شما در مورد رفاه فرزندتان نگران هستید اما هنگام صحبت کردن با فرزندتان احتمالا عصبی میشوید و یا به آن فشار می آورید که رفتارش را تغییر دهد و یا اینکه خودتان هم خسته شده و حالات افسردگی در شما هم بروز میکند و احساس نا امیدی و عصبانیت می کنید. ارتباطات کاهش می یابد، تصمیمات بی رحمانه میشود، اعضای خانواده از همدیگر اجتناب میکنند و عمق مشکل بیشتر و بیشتر میشود.
در چنین وضعیتی، خانواده درمانی می تواند به شما کمک کند:
چالش های خاص خود را مشخص کنید و میزان دخالت خانواده با آن موضوع را بررسی کنید.
یادگیری راه های جدید برای تعامل و غلبه بر الگوهای ناسالم مربوط به یکدیگر
تنظیم اهداف فردی و خانوادگی و کار بر روی راه هایی برای دستیابی به آنها
نتایج
خانواده درمانی به طور خودکار مشکلات درونی خانواده را حل نمی کند یا وضعیت ناخوشایندی را از بین نمی برد، اما می تواند به شما و اعضای خانواده تان کمک کند تا یکدیگر را بهتر درک کنید و می توانند مهارت های لازم برای مقابله با موقعیت های چالش انگیز را به نحو موثرتری ارائه و آموزش دهد. این ممکن است به خانواده کمک کند تا یک احساس همبستگی بیشتری به دست آورند.
